Tarih Bilimi Nedir 6

Tarih, geçmiş dönemin incelenmesi bilimidir.[2] “Tarih”, geçmiş zamanda olan olayların incelenmesinin kenarı esna, bu olaylarla alakalı bilgilerin ayyaşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut in-dışı ayırtı gözetmeksizin, arz ve zaman aralığının kestirildiği bir geçmiş zaman dilimde, münasebet-sonuç ilişkisi kurup, vesika ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir akademik disiplin olan gün, rastgele bir fen kümesine dahil edilmez; çünkü gün, her sahaın geçmişini inceleyebilecek derece geniş bir disiplindir. İnsanlık geçmişi nutuk konusu evetğunda, edebiyatın icadından önceki zamanlara “gün öncesi” denir.

Tarihî inceleme, geçmiş zamandaki vakalara değgin bütün bilgilerin, olayların vuku bulmuş olduğu dönemin şartları hane önüne kızılınarak, muhtemel evetğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Tarih, yaşanmış olan olayların bir daha yaşanabilmesi üzere bir muhtemellık olmadığından doğa bilimlerindeki üzere deney ve gözleme dayanamaz.

Tarih sözcüğünün Batı dillerindeki şerik hakkındalığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (medlulı “soruşturma”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, bilgi alıntı kanalıyla malumat edinme anlamlarında kullanılan sözcük, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının kenarı esna çok daha geniş bir medlul içeriğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve efsanevi bilgisi ve ayrıca tedricen doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın teşhismıyla gün, “doğrulanmış olgular kümesi”nden başka bir şey değildir.[5]