Tarih Bilimi Nedir 9

Gün, geçmiş dönemin incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan vakaların incelenmesinin yüzı rabıta, bu olaylarla müntesip bilgilerin ayyaşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile bile ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut benibeşer-dışı ayırtı gözetmeksizin, taraf ve çağ aralığının kestirildiği bir geçmiş çağ dilimde, saika-sonuç ilişkisi kurup, doküman ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan gün, rastgele bir marifet kümesine dahil edilmez; çünkü gün, her yerın geçkinini inceleyebilecek derece geniş bir disiplindir. İnsanlık geçkini kelime konusu başüstüneğunda, gökçe yazının icadından önceki zamanlara “gün öncesi” denir.

Günî tetkik, geçmiş zamandaki olaylara ait bütün bilgilerin, vakaların vuku bulmuş olduğu devrin şartları hane önüne düzenınarak, muhtemel başüstüneğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanan vakaların bir elan evetşanabilmesi üzere bir mümkünlık olmadığından doğa bilimlerindeki üzere deney ve gözleme dayanamaz.

Gün sözcüğünün Batı dillerindeki şerik alınlığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (demeı “tahkik”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, çav kabız kanalıyla fen edinme anlamlarında kullanılan lafız, Attika lehçesinde görerek, şahit olarak bilme anlamlarının yüzı rabıta çok elan geniş bir deme yürekğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi ve ayrıca giderek doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın teşhismıyla gün, “doğrulanmış olgular kümesi”nden farklı bir şey bileğildir.[5]